附录2:奥古斯丁使用的《创世记》经文的拉丁文与中文对照
附录2:奥古斯丁使用的《创世记》经文的拉丁文与中文对照
拉丁文
第一章
1.In principio fecit Deus caelum et terram.
2.Terra erat invisibilis et incompo-sita,et Tenebrae errant super abyssum.Et Spiritus Dei superferebatur super aquam.
3.Etdixit Eeus,Fiat lux;et facta est lus.
4.Vidit Deus lucem quia bona est;et divisit Deus inter lucem et tenebras.
5.Et vocavit Deus lucem diem et tenebras noctem,et facta est vespera et factum est mane:dies unus.
6.Et dixit Deus,Fiat firmamentum in medio aquarum et sit dividens inter aquam et aquam:et sic est factum.
7.Et fecit Deus firmamentum et divisit Deus interaquam quae erat infra firmamentum,et inter aquam quae erat super firmamentum.
8.Et vocavit Deus firmamentum caelum.Et vidit Deus quia bonum est.Et facta est vespera,et factum est mane,dies secundus.
9.Et dixit Deus:Congregetur aqua quae est sub caelo in congregationem unam,et adpareat arida.Et factum est sic.Et congregata est aqua quae est sub caelo in congregationem suam,et adparuit arida.
10.Et vocavit Deus aridam terram et congregationem aquae vocavit mare.Et vidit Deus quia bonum est.
11.Et dixit Deus:Germinet terra herbam pabuli ferentem semen secundum genus et secundum similitudinem et lignum fructiferum faciens fructum,cuius semen in ipso in similitudincm suam super terram.Et factum est sic.
12.Et eiecit terra herbam pabuli semen habencem secundum suum genus et secundum similitudinem,et lignum fructiferum faciens fructum,cuius semen eius insit secundum genus super terram.Et vidit Deus quia bonum est.
13.Et facta est vespera,et factum est mane,dies tertius.
14.Et dixit Deus:Fiant luminaria in firmamento caeli,sic ut luceant super terram in inchoationem diei et noctis et ut dividant inter diem et noctem,et sint in signa et in tempora et in dies et in annos;
15.et sint in splendorem in firm-amento caeli,sic ut luceant super terram.Et factum est sic.
16.Et fecit Deus duo luminaria magna,luminare maius in inchoationem diei et luminare minus in inchoationem noctis,et stellas.
17.Et posuit ea Deus in firmamento caeli,sic ut luceant super terrain.
18.et ut sint in inchoationem diei et noctis,et ut dividant inter lucem et tenebras.Et vidit Deus quia bonum est.
19.Et facta est vespera,et factum est mane,dies quarcus.
20.Et dixit Deus:Educant aquae reptilia animarum vivarum et volatilia super terram secundum firmamentum caeli.Et factum est sic.
21.Et fecit Deus cetos magnos et omnem animam animalium reptilium,quae eduxerunt aquae,secundum genus eorumt et omne volatile pennatum secun-dum genus.Et vidit Deus quia bona sunt.
22.Et benedixit ea Deus dicens:Crescite et multiplicamini et inplete aquas in mari,et volatilia multiplicentur super terram.
23.Et facta est vespera,et factum est mane,dies quintus.
24.Et dixit Deus:Educat terra animam vivam secundum genus:quadrupedia et reptilia et bestias terrae secundum genus et pecora secundum genus.Et factum est sic.
25.Et fecit Deus bestias terrae secundum genus,et pecora secundum genus,et omnia reptilia terrae secundum genus.Et vidit Deus quia bona sunt.
26.Et dixit Deus:Faciamus hominem ad imagincm et similitudinem nostrum;et dominetur piscium maris et volatilium caeli,et omnium pecorum,et omnis terrae,et omnium reptilium repe-ntium super terram.
27.Et fecit Deus hominem,ad imaginem Dei fecit eum:masculum et feminam fecit eos.
28.Et benedixit eos Deus dicens:Crescite et multiplicamini,et inplete terram,et dominamini eius,et princip-amini piscium maris,et volatilium caeli,et omnium pecorum,et omnis terrae,et omnium reptilium repen- tium super terram.
29.Et dixit Deus:Ecce dedi vobis omne pabulum seminalc,seminans semen quod est super omnem terram,et omne lignum quod habet in se frucium seminis seminalis.Vobis erit ad escamt
30.et omnibus bestiis terrac,et omnibus voldtilibus caeli,et omni reptili repenti super terram quod habet in se spiritum vitae;et omne pabulum viride in escam.Et factum est sic.
31.Ec vidit Deus omnia quae fecit,et ecce bona valde.Et facta est vespera,et factum est mane,dies sextus.
第二章
1.Et consummata sunt caelum et terra et omnis ornatus eorum.
2.Et consummavit Deus in die sexto opera sua quae fecit,et requievit Deus die septimo ab omnibus operibus suis quae fecit.
3.Et benedixit Deus diem septimum et sanctificavit eum,quia in ipso requievit ab omnibus operibus suis quae inchoavit Deus facere.
4.Hic est liber creaturae caeli et terrae.Cum factus est dies,fecit Deus caelum etterram.
5.et omne viride agri antequam esset super terram,et omne fenum agri antequam exortum es□on enin pluefat Deus super terram et hcmo non erat qui operaretur terram.
6.Fons autem ascendebat de terra et inrigabat omnem faciem terrae.
7.Et finxit Deus hominem pulverem de terra et insufflavit in faciem eius flatum vitae.Et factus est homo in animam viventem.
8.Et plantavit Deus paradisum in Eden ad orientem et posuit ibi hominem quem finxerat.
9.Et eiecit Deus adhuc de terra omne lignum pulchrum ad aspectum et bonum ad escam,et lignum vitae in medio paradiso,et lignum scientiae dinoscendi bonum et malum.
10.Flumen autem exiit de Eden,quod inrigabat paradisum et inde divisum est in quattuor partes.
11.Ex his uni nomen est Phison;hoc est quod circuit totam terram Evilat,ubi est aurum ;
12.aurum autem terrae illius bo-num,et ibi est carbunculus et lapis prasinus.
13.Et nomen flumini secundo Ge-on;hoc est quod circuit totam terrain Aethiopiam.
14.Flumen autem tertium Tigris;hoc est quod fluit contra Assyrios.Flumen autem quartum Euphrates.
15.Et sumsit Dominus Deus hom-inem quem fecit et posuit eum in paradiso ut operaretur et custodiret.
16.Et praecepit Dominus Deus Adae,dicens:Ab omni ligno quod est in paradiso escae edes.
17.de ligno autem cognoscendi bonum et malum non manducabitis de illo.Qua die autem ederitis ab eo,morte-moriemini.
18.Et dixit Dominus Deus:Non bonum est esse hominem solum;faciamus illi adiutorium secundum ipsum.
19.Et finxit Deus adhuc de terra omnes bestias agri et omnia volatilia cadi et adduxit illa ad Adam ut videret quid vocaret illa;et omne quodcumque illud vocavit Adam animam vivam,hoc est nomen illius.
20.Et vocavit Adam nomina omn-ibus pecoribus et omnibus volatilibus caeli et omnibus bestiis agri.Adae autem non est inventus adiutor similis ipsi.
21.Et iniecit Deus mentis aliena-tionem super Adam,et obdormivit,et sumsitunam de costis eius et adimplevit carnem in locum eius
22.Et aedificavit Dominus Deus costam quam accepit de Adam in muli-erem,et adduxit earn ad Adam.
23.Et dixit Adam:Hoc nunc os ex ossibus meis et caro de came mea;haec vocabitur mulier quoniam ex viro suo sumtaest.
24.Et propter hoc rclinquet homo patrem et matrem et conglutinabitur ad uxorem suam,et erunt duo in carne una.
25.Et erant ambo nudi Adam et mulier eius et non pudebat illos
第三章
1.Serpens autem erat prudentissi-mus omnium bestiarum quae sunt super terram quas fecit Dominus Deus.Et dixit serpens mulieri:Quid quia dixit Deus:Non edetis ab omni ligno paradisi?
2.Et dixit mulier serpenti:A fructu ligni quod est in paradiso edemus;
3.de fructu autem ligni quod est in medio paradisi dixit Deus:Non edetis ex eo neque tangetis illud ne moriamini.
4.Et dixit serpens mulieri:Non morte moriemini.
5.Sciebat enim Deus quoniam qua die manducaveritis de eo aperientur vobis ocuii et eritistamquam dii,scientes bonum et malum.
6.Et vidit mulier quia bonum lignum in escam el quia placet oculis videre et decorum est cognosccre,et sumens de fructu eius edit et dedit et viro suo secum,et ederunt.
7.Et aperti sunt ocuii amborum,et agnoverunt quia nudi erant;et consuerunt folia fici et feccrunt sibi campestria.
8.Et audierunt vocem Domini Dei deambulantis in paradiso ad vesperam et absconderunt se Adam et mulier eius a facie Domini Dei in medio ligni paradisi.
9.Et vocavit Dominus De us Adam et dixit illi:Adam,ubi es?
10.Et dixit ei:Vocem tuam audivi deambulantis in paradiso et rimui,quia nudus sum,et abscondi me.
11.Et dixit illi:Quis nuntiavit tibi quia nudus es,nisi a ligno quod praeceperam tibi tantum ne ex eo mand-ucares ab eo edisti?
12.Et dixit Adam:Mulier quam dedisti mecum haec mihi dedit a ligno,et edi.
13.Et dixit Dominus Deus muiieri:Quid hoc fecisti?Et dixit mulier:Serpens seduxit me,et manducavi.
14.Et dixit Dominus Dens serpenti:Quia fecisti hoc,maledictus tu ab omnibus pccoribus et ab omnibus bestiis quae sunt super terram.Super pectus tuum et ventrem tuum ambulabis et terram edes omnes dies vitae tuae.
15.Et inimicitias ponam inter te et inter mulierem et inter semen tuum et inter semen eius.lpsa tibi servabit caput,et tu servabiseius calcaneum□
16.Et mulieri dixit:Multiplicans multiplicabo tristitias ruas et gemitum tuum.In tristitiis paries filios,et ad virum tuum conversio tua et ipse tui dominabitur.
17.Adae autem dixit:Quia audisti vocem mulieris tuae et edisti de ligno de quo praeceperam tibi de eo solo non edere,maledicta terra in operibus tuis;in tristitiis edes illam omnes dies vitae tuae.
18.spinas et tribulos edet tibi,et edes fenum agri.
19.In sudore faciei tuae edes pa-nem tuum,donee convertaris in terram,ex qua sumtus es,quia terra es et in terram ibis.
20.Et vocavit Adam nomen mulieris suae“Vita “quoniam haec est mater omnium viventium.
21.Et fecit Dominus Deus Adam et mulieri eius tunicas pelliceas et induit eos.
22.Et dixit Dominus Deus:Ecce Adam factus est tamquam unus ex nobis in cognoscendo bonum et malum,Et nunc ne aliquando extendat manum et sumat de ligno vitae et edat et vivat in aeternum.
23.Et dimisit ilium Dominus Deus de paradiso voluptatis operari terram ex qua sumtusest.
24.Et eiecit Adam et conlocavit eum contra paradisum voluptatis,et ordinavit Cherubim et flammeam rhomp-haeam quae vertitur custodire viam ligni vitae.
中文
第一章
1.起初上帝创造天地。
2.地是空虚混沌,渊面黑暗;上帝的灵运行在水面上。
3.上帝说:“要有光。”就有了光。
4.上帝看光是好的,就把光暗分开了。
5.上帝称光为昼,称暗为夜。有晚上,有早晨,是为一日。
6.上帝说:“诸水之间要有空气,将水分为上下。”事就这样成了。
7.上帝就造出空气,将空气以下的水、空气以上的水分开了。
8.上帝称空气为天。上帝看着是好的。有晚上,有早晨,是第二日。
9.上帝说:“天下的水要聚在一处,使旱地露出来。”事就这样成了。天下的水就聚在一处,旱地就露了出来。
10.上帝称旱地为地,称水的聚处为海。上帝看着是好的。
11.上帝说:“地要发生青草和菜蔬,自结种子,各从其类,各按其样;并结果子的树木,果子都包着核,各从其类。”事就这样成了。
12.于是地发生了青草和菜蔬,自结种子,各从其类,各按其样;并结果子的树木,果子都包着核,各从其类。上帝看着是好的。
13.有晚上,有早晨,是第三日。
14.上帝说“天上要有光体,可以照地上,定昼夜,分昼夜,作记号,定节令、日子、年岁。
15.并要发光在天空,普照在地上。事就这样成了。
16.于是上帝造了两个大光,大的管(定)昼,小的管(定)夜,又造众星。
17.就把这些光摆列在天空,普照在地上。
18.管理(确立)昼夜,分别明暗。上帝看着是好的。
19.有晚上,有早晨,是第四日。
20.上帝说:“诸水要多多滋生有生命的游行物,要有雀鸟飞在地面以上、天空之中。”事就这样成了。
21.上帝就造出大鱼和水中所滋生各样有生命的动物,各从其类;又造出各样飞鸟,各从其类。上帝看着是好的。
22.上帝就赐福给这一切,说:“滋生繁多,充满海中的诸水;雀鸟也要多生在地上。”
23.有晚上,有早晨,是第五日。
24.上帝说:“地要生出活物来,各从其类;四足动物、昆虫、野兽、牲畜,各从其类。”事就这样成了。
25.于是上帝造出野兽,从各其类;牲畜,各从其类;地上一切昆虫,各从其类。上帝看着是好的。
26.上帝说:“我们要照着我们的形象,按着我们的样式造人,使他们管理海里的鱼、空中的鸟、地上的牲畜和全地,并地上所爬的一切昆虫。”
27.上帝就照着上帝的形象造人,乃是照着他的形象造男造女。
28.上帝就赐福给他们,又对他们说:“要生养众多,遍满地面,治理这地;也要管理海里的鱼、空中的鸟,和地上各样行动的活物。”
29.上帝说:“看哪,我将遍地上一切结种子的菜蔬,和一切树上所结有核的果子,全赐给你们作食物。
30.至于地上的走兽和空中的飞鸟,并各样爬在地上有生命的物,我将青草赐给它们作食物。”事就这样成了。
31.上帝看着一切所造的都甚好。有晚上,有早晨,是第六日。
第二章
1.天地万物都造齐了。
2.到第六日,上帝造物的工已经完毕,就在第七日歇了他一切的工,安息了。
3.上帝赐福给第七日,定为圣日,因为这日上帝歇了他一切创造的工,就安息了。
4.日子被造后创造天地的来历乃是这样:(或:创造天地的来历乃是这样:日子被造后,)上帝创造天地。
5.和野地的草木,它们还未发出来,以及田间的菜蔬,它们还没有长起来,因为上帝还没有降雨在地上,也没有人耕地。
6.但有泉从地涌出,滋润遍地。
7.上帝用地上的尘土造人,将生气吹在他脸上,他就成了有灵的活人。
8.上帝在东方的伊甸立了一个园子,把所造的人安置在那里。
9.上帝又使各样的树从地里长出来,可以悦人的眼目,其上的果子好作食物。园子当中又有生命树和分别善恶的树。
10.有河从伊甸流出来滋润那园子,从那里分为四道:
11.第一道名叫比逊,就是环绕哈腓拉全地的。在那里有金子,
12.并且那地的金子是好的;在那里又有珍珠和红玛瑙。
13.第二道河名叫基训,就是环绕古实全地的。
14.第三道河名叫底格里斯,流在亚述的东边,第四道河就是幼发拉底河。
15.主(耶和华)上帝将他所造的人安置在伊甸园,使他修理看守。
16.主(耶和华)上帝吩咐他说:“园中各样树上的果子,你可以随意吃。”
17.“只是分别善恶树上的果子,你不可吃,因为你吃的日子必死。”
18.主(耶和华)上帝说:“那人独居不好,我们要为他造一个配偶帮助他。”
19.上帝又用土造出野地的各样走兽,和空中的各样飞鸟,都带到那人面前,看他叫什么。那人怎样叫各样的活物,那就是它的名字。
20.那人便给一切牲畜和空中飞鸟、野地走兽都起了名。只是那人没有遇见配偶帮助他。
21.上帝使他沉睡,他就睡了;于是取下他的一条肋骨,又把肉合起来。
22.主(耶和华)上帝就用那人身上所取的肋骨建造成一个女人,领她到那人跟前。
23.那人说:“这是我骨中的骨,肉中的肉,可以称她为女人,因为她是从男人身上取出来的。”
24.因此,人要离开父母与妻子连合,二人成为一体。
25.那时亚当和妻子二人赤身露体,并不羞耻。
第三章
1.主(耶和华)上帝所造的,惟有蛇比田野一切的活物更狡猾。蛇对女人说:“上帝为何说你们不可吃园中所有树上的果子呢?”
2.女人对蛇说:“园中树上的果子,我们可以吃;
3.惟有园当中那棵树上的果子,上帝曾说:“你们不可吃,也不可摸,免得你们死。”
4.蛇对女人说:“你们不一定死,
5.“因为上帝知道,你们吃的日子眼睛就开(明亮)了,你们便如上帝能知道善恶。”
6 于是,女人见那棵树的果子好作食物,也悦人的眼目,且是可喜爱的,能使人有智慧,就摘下果子来吃了;又给她丈夫一些,他们都吃了。
7.然后他们二人的眼睛就开(亮)了,才知道自己是赤身露体,便拿无花果树的叶子,为自己编做裙子。
8.傍晚,上帝在园中行走。亚当和他妻子听见上帝的声音,就藏在园里的树木中,躲避上帝的面。
9.上帝呼唤亚当,对他说:“亚当,你在哪里?”
10.他说:“你在园中行走时,我听见你的声音,我就害怕,因为我赤身露体,我便藏了。”
11.上帝说:“谁告诉你赤身露体呢?莫非你吃了我吩咐你不可吃的那树上的果子吗?”
12.亚当说:“你所赐给我、与我同居的女人,她把那树上的果子给我,我就吃了。”
13.上帝对女人说:“你做的是什么事呢?”女人说:“那蛇引诱我,我就吃了。”
14.上帝对蛇说:“你既做了这事,就必受咒诅,比一切的牲畜野兽更甚!你必用肚子行走,终身吃土。”
15.“我又要叫你和女人彼此为仇;你的后裔和女人的后裔也彼此为仇。她要窥伺(伤)你的头;你要窥伺(伤)她的脚跟。”
16.又对女人说:“我必多多加增你怀胎的苦楚,你生产儿女必多受苦楚。你必恋慕你丈夫,你丈夫必管辖你。”
17.又对亚当说,你既听从妻子的话,吃了我所吩咐你不可吃的那树上的果子,地必为你的缘故受咒诅。你必终身劳苦,才能从地里得吃的。
18.地必给你长出荆棘和蒺藜来,你也要吃田间的菜蔬。
19.你必汗流满面才得糊口,直到你归了土,因为你是从土里出的。你本是尘土,仍要归于尘土。
20.亚当给他妻子起名叫 “生命”(夏娃),因为她是众生之母。
21.上帝为亚当和他妻子用皮子做衣服给他们穿。
22 上帝说:“看哪,亚当已经与我们中的一位相似,能知道善恶。现在恐怕他伸手又摘生命树的果子吃,就永远活着。’
23.上帝便打发他出乐园去,耕种他所自出之土。
24.于是把他赶了出去,安置在乐园的对面,又安设基路伯和四面转动发火焰的剑,要把守生命树的道路。